Tuiltermolen tijdlijn

De molen van Tuilt werd reeds als banmolen vernoemd in een oorkonde van 1083. De inwoners van Tuilt waren verplicht hun graan te laten malen in deze molen.

Een banmolen of dwangmolen, was een molen waar de naburige boeren verplicht waren hun graan te laten malen. Vaak waren deze molens eigendom van de plaatselijke heer of een andere hogere autoriteit, zoals een abdij.

In 1213 schenkt graaf Lodewijk II van Loon de Tuiltermolen aan de abdij van Herkenrode.

Waarschijnlijk was de molen met het omliggende grondgebied voordien in gebruik door een zekere Tegnon, leenman van de graaf.

In 1654 slaat een troepenmacht van de Lorreinen een kamp op vlakbij de Tuiltermolen. Ze bevoorraaden zich met het graan uit de schuur van Herkenrode.

In 1673 geraken zo'n 300 Franse soldaten slaags met een burgerwacht aan de Tuiltermolen, de burgerwachten moeten het onderspit delven en de Tuiltermolen wordt geplunderd en in brand gestoken.

Op 19 februari 1797 wordt de Tuiltermolen met 4 bunders (ca. 3ha 50) grond als 'zwart goed' voor 15.000 livres verkocht aan Pierre de Libotton.

In 1824 worden de bedrijfsgebouwen rond de Abdijmolen van Herkenrode door brand vernield. De daar gevestigde spinnerij wordt overgebracht naar de Tuiltermolen.

Nadat op 12 juni 1826 brand uitbreekt in de abdijkerk (vermoedelijk kwaad opzet), wordt de kerk niet meer heropgebouwd. Tot dan heeft de voormalige abdijkerk gefungeerd als wolspinnerij en hierin werkt onder meer Jean Guillaume Deveux, samen met zijn broer Pierre.

De Bestendige Deputatie van de provincie Limburg keurt op 28 maart 1848 de vastgestelde pegelhoogte van 1,550 meter goed.

De toenmalige eigenaar was Ulysse Claes, die ook de nog bestaande Herkenrodemolen van Kuringen bezat.

De Tuiltermolen wordt in 1853 herbouwd na brand en wordt een graan- en schorsmolen.

De schorsmolen wordt in 1882 afgeschaft, terwijl de graanmolen ingericht wordt als huis. De aanhorige stallen zijn in gebruik als opslagruimte voor de eigen werktuigen.

De Tuiltermolen wordt eigendom van het Ministerie van de Vlaamse Gemeenschap, AMINAL, Afdeling Natuur, thans Agentschap Natuur en Bos. Deze dienst gebruikt de Tuiltermolen als logistiek centrum voor het natuurbeheer van de regio.

Vlaams minister van Energie Kris Peeters (CD&V) geeft op donderdag 15 februari 2007 officieel het startschot voor de restauratie van de Tuiltermolen.

In 2011 beëindigen instructeurs en cursisten van de VDAB opleidingen bouw de restauratie van het bakhuisje uit 1843.

Het moeilijkste onderdeel in de restauratie van het bakhuisje was de heropbouw van de bakoven zelf met specifieke materialen en metseltechnieken, uitgevoerd onder leiding van gastinstructeur Gerrit Van den Dries, die door Bouwunie Limburg werd ingehuurd.

In het voorjaar starten de herstellings- en verstevigingswerken aan de dijkmuren. Daar zal een waterturbine worden geïnstalleerd, die zal duurzame energie opwekken voor de Tuiltermolen.